M çiçeği hastalığına Sağlık Bakanlığı'ndan yanıtlar

Sağlık Bakanlığı, sosyal medya hesabından M çiçeği hakkında sıkça sorulan sorulara yanıt veriyor: M çiçeği nedir? M çiçeği, çiçek hastalığına benzeyen semptomlara sahip, nadiren ölümcül, hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir virüstür. İnsanlar arasında da yayılabilir. 1980 yılında çiçek hastalığının ortadan kalkması ve aşılamanın durdurulmasıyla M çiçeği, özellikle Orta ve Batı Afrika'da nadir görülen bir hastalık haline geldi. Ne zaman test yaptırılmalı? M çiçeği belirtileri gösteren veya M çiçeği olan biriyle yakın temas halinde olan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurması ve test gereksiniminin değerlendirilmesi gerekir. Test yapılması gerekiyorsa, doktor örnekler alır ve uygun bir laboratuvara gönderir. M çiçeği belirtileri nelerdir? M çiçeği belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, kas ve sırt ağrısı, şişmiş lenf düğümleri, solunum sistemi sorunları (boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya öksürük) ve karakteristik cilt döküntüsü yer alabilir. Belirtiler varsa ne yapılmalı? Yeni veya açıklanamayan bir cilt döküntüsü veya diğer M çiçeği belirtilerini fark ederseniz, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun. Sağlık kuruluşuna başvurana kadar yakın temastan (cinsel temas dahil) ve evcil hayvanlarla veya diğer hayvanlarla yakın temastan kaçının. Test sonuçlarınızı beklerken de aynı önlemleri alın. Test sonucu pozitif çıkarsa, döküntüler tamamen iyileşene ve temiz, sağlıklı bir cilt görünümü oluşana kadar izolasyon ve diğer önlemleri uygulayın. Ateş, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya öksürük devam ediyorsa izolasyon devam edin. Sadece sağlık kuruluşuna gitmek veya acil durumlar için dışarı çıkın. Toplu taşıma araçlarını kullanmaktan kaçının. İzolasyondan çıkmanız gerekirse, döküntüleri kapatın ve yüzünüze iyi oturan bir maske takın. M çiçeği nasıl bulaşır? M çiçeği, cilt döküntüsü, kabuklar veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla kişiden kişiye bulaşabilir. Uzun süreli yakın temas veya cinsel temas sırasında (öpmek, sarılmak veya cinsel ilişki gibi) da yayılabilir. M çiçeği olan bir kişi, belirtiler başlamadan 1 ila 4 gün önce bile virüsü bulaştırabilir. Ancak hiç belirti göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır. M çiçeği cinsel yolla bulaşan bir hastalık mıdır? M çiçeği, cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olarak kabul edilebilir. Diğer bir deyişle, cinsel ilişki, M çiçeği bulaşma yollarından sadece biridir. Geçmişte salgınlar enfekte hayvanlarla veya ürünlerle doğrudan temas sonucu ortaya çıkmıştır, ancak kişiden kişiye bulaşma sınırlı olmuştur. Günümüzde virüs esas olarak yakın temas yoluyla bulaşmaktadır. Cinsel temas sırasında lezyonlarla temas veya solunum sekresyonları ile yakın temas yoluyla bulaşabilir. Ancak cinsel ilişki olmaksızın M çiçeği olan biriyle yakın ve uzun süreli cilt teması da virüsün bulaşmasına neden olabilir. M çiçeği nasıl önlenebilir? M çiçeği olduğundan şüphelenilen bir döküntüye sahip kişilerle yakın cilt temasından kaçının. M çiçeği hastasının kullandığı eşya ve malzemelerle temas etmeyin. Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanın. Özellikle yemek yemeden önce, yüzünüze dokunmadan önce ve tuvaleti kullandıktan sonra el hijyenine özen gösterin. Kalabalık etkinliklere gitme konusunda endişelenmeli miyim? M çiçeği olan biriyle yakın temas veya cilt teması durumunda bulaşma riski vardır. İlk bulgular, insanların yakın, devamlı cilt teması yaşadığı etkinliklerin M çiçeği vakalarına yol açtığını göstermektedir. Bir etkinliğe katılmayı planlıyorsanız, ne kadar yakın, kişisel cilt teması olacağını göz önünde bulundurmalısınız. M çiçeği için hangi tedaviler mevcuttur? M çiçeği için özel olarak geliştirilmiş bir tedavi yoktur. Virüsler arasındaki genetik benzerlikler nedeniyle, çiçek hastalığı tedavisinde kullanılan antiviral ilaçlar M çiçeği tedavisinde kullanılabilir, ancak etkinliği tam olarak kanıtlanmış değildir. Evcil hayvanıma M çiçeği bulaşabilir mi? M çiçeği zoonotik bir hastalıktır, yani hayvanlar ve insanlar arasında bulaşabilir. Ancak şu anda evcil hayvanlar yüksek risk altında değildir. M çiçeği su yoluyla havuzdan, sıcak küvetten veya su parkından bulaşabilir mi? M çiçeğinin havuzdan, sıcak küvetten veya su parkından bulaşabileceğine dair net bir bağlantı yoktur. Ancak virüsün kişiden kişiye yakın temas, cilt teması yoluyla bulaşması mümkündür. M çiçeği hastasının havlusu, yüzme tahtası, havuz oyuncağı veya giysisi gibi eşyalarının bir başkası tarafından kullanılmasıyla hastalık, bu eşyaları kullanan sağlıklı kişiye de bulaşabilir. Eğlence amaçlı su mekanlarında dezenfeksiyon yapılması ve havuzların uygun şekilde klorlanmasıyla M çiçeği virüsünün bulaşma riski ortadan kaldırılmış olur.