Nöbetçi Eczaneler
BALKAN DİLLERİNDEKİ HAZİNE;
TÜRKİZMALAR
Balkanlar tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bu bölgelerde farklı kültürler hüküm sürmüştür, muhtelif diller konuşulmuştur. Malumunuz bunların hepsi büyük bir kültürel zenginliktir. Dil insanların en önemli iletişim ve ifade aracıdır. Dil bir milletin medeniyetini gösterir çünkü.
Balkanlar’da Türk dilinin konuşulması daha eski çağlara ve uygarlıklara dayanır. Fakat Osmanlı’nın altı yüz yıl hüküm sürmesiyle en büyük etkiyi o dönemden kazanır. Türkçe resmi dil olmasına rağmen Osmanlı kimsenin kendi diline müdahil olmamıştır. Osmanlı’nın Balkanlar’ı fethetmesiyle Türkçe yerel halk tarafından benimsenmiştir. Osmanlı’nın çekilmesine rağmen Balkan dillerinde halen Türkçe kelimeler kullanılıyor. Zaten kendi adını Türkçe’de “dağlık, ormanlık bölge” anlamına gelen kelimeden almıştır Balkanlar. Türkçe’den Balkan dillerine geçen bu kelimelere Türkizm denir.
Kuzey Makedonya, Yunanistan, Bulgaristan, Kosova, Arnavutluk, Sırbistan, Karadağ, Bosna, Hırvatistan gibi ülkelerde halen Türkçe adı geçen bir kitabe, bir köprü, bir hamam, bir han, bir camiye rastlayabilrsiniz.
Tarihte ne kadar yıkmaya, silmeye çalışsalar da halen Türkçe ve Türk kültürü canlı durur buralarda. Türkçe’nin, Balkan dillerine etkisi sadece kelimeler ile sınırlı değildir. Aynı zamanda atasözleri, deyimler ve türkülerde de Türkçe’nin esintilerini görürsünüz. İster konuşma olsun, ister yemek kültürü, gelenek ve adetler gibi birçok alanda kullanılan yüzlerce Türkçe kelime var. Günümüzde ya olduğu gibi kullanılan, ya da ekler alarak yerel dillere uyarlanan kelimeler mevcut.
Bu kelimeler hangileridir, kaç gruba ayrılır diye merak edenler için, dilciler bu konu hakkında geniş araştırmalar yapmış, kitaplar, sözlükler yazmıştır. Daha detaylı bilgi için onlara başvurabilirler.
Metnimi bitirmeden önce, değinmek istediğim bir mevzuyu da yazmadan geçemeyeceğim. Son yıllarda Türk dizilerinin Balkanlar’da yayınlanmaya başlamasıyla birlikte yeniden Türkçe’ye rağbet arttı. Türkçe öğrenmek, Türk kültür ve adetlerine ilgi fazlalaştı.
Aynı zamanda birkaç yıldır Balkanlara gelen turistlerin ilk sırasında, Türk turistler yer aldığı için Türkçe’ye ilgi ve alaka çoğaldı. Bugün herhangi bir Balkan ülkesine giderseniz gidin sizinle Türkçe konuşacak bir esnafa mutlaka rastlarsınız. Sadece konuşmakla kalmaz sizi özlenen bir dost, yıllardır ‘beklenen’ o özel misafir gibi en güzel şekilde karşılar, sohbet eder ve kucaklarlar..
YORUMLAR