Bağcılar Belediyesi ve Sırat-ı Müstakim Dergisi

İstanbul-Bağcılar Belediyesi tarafından başlatılan “Meşrutiyetten Cumhuriyet’e Yakın Tarihimizin Belgesi” çalışması çerçevesinde, latinize edilerek ciltler halinde, ilgililerin fayda ve istifadesine sunulan “Sırat-ı Müstakim” dergisi, göz ve gönülleri dolduracak bir zenginliktedir; Allah kendilerinden razı olsun. Eşref Edip ve Ebûl’ula Mardin’in 1908’de haftalık olarak yayın hayatına koyduğu derginin başyazarlığını Mehmet Akif Ersoy Bey yürütmüştür.

Yazar kadrosunda, adı geçen şahsiyetlerin dışında, İsmail Hakkı İzmirli, Babanzade Ahmet Naim, Cemal Kuntay, Ahmet Ağaoğlu, Ömer Ferit Kam, Tahir’ül Mevlevi, Şemsettin Günaltay, Aksekili Ahmet Hamdi, Elmalı Hamdi Yazar, İbrahim Alaeddin Gövsa, gibi isimler yer almaktadır.

Sırat-ı Müstakim, yayınlandığı dönemde İslami düşüncenin en önemli yayın organı olma özelliğine sahipti. Dergide, İslam âleminin birleşmesi (İttihad-ı İslam) ve ilerlemesini esas alan yazılara sıkça yer verilmişti.  Sık sık kapatılan ve yazarları yargılanan dergi, toplamda 641 sayı olarak çıkmıştı. 183. sayıdan itibaren ”Sebilürreşad” adıyla yayınına devam eden dergi, harf devrimiyle birlikte latinalfabesiyle yayımlanmaya başladı ve toplanda 362 sayı yeni yazıyla yayımlandı.

Osmanlıca eserlerin tercümesi konusunda, bugüne kadar rüştünü en mükemmel şekilde ispatlamış M. Ertuğrul DüzdağBey’in editörlüğünde yürütülen bu çalışma, onun şahsında çalışmaya olan itimadı ve güveni bir kat daha arttırmaktadır. Bu kabil çalışmaların sadece “Sırat-ı Müstakim ve Sebillürreşad” gibi gazete ve dergilerle sınırlı kalmaması; “Serbesti, Alemdar, İctihad” ve benzeri dergi ve gazeteleri de teşmil edilip sürdürülmesi ve yakın tarihin günümüze aktarılması, o günün hâkim inanç ve felsefelerinin aydınlatılması noktasında önem arz etmektedir.

Osmanlı’nın siyasi, fikri ve itikadi dünyasının aynası diyebileceğimiz söz konusu neşriyatın latinize edilmesi, doğru bilinen birçok tarihsel yanlışları da ortadan kaldıracaktır. Dolayısıyla Türkiye’deki çok sayıda belediyenin (parti gözetmeksiniz) de bu ve benzeri çalışmaları yapmaları gerektiğine inanıyoruz.

2017 yılı itibariyle sayıları 186’ya (2023 yılı verilerine göre, bu sayının 208’dir.)  ulaşan üniversitelerimizdeki Fen ve Edebiyat Fakültelerinin tarih ve edebiyat bölümü öğrencileri de “mezuniyet tezi” olarak, Osmanlı dönemine ait bir eseri latinize ederek bu çalışmaya ortak edilebilir. Bu minvaldeki çalışmalar bir araya getirildiğinde, kısa bir zaman zarfında, tarihi geçmişimizin hafızası niteliğindeki binlerce eseri geleceğimize kazandırabiliriz.

Dönemin Bağcılar Belediye Başkanı Sayın Lokman Çağırıcı’nın, Belediye Başkanı olarak bu çalışmayı yayımlaması takdire şayandır. Bu çalışmasından dolayı, başta Belediye Başkanı Sayın Lokman Çağrıcı olmak üzere, onun şahsında emeği geçenlere teşekkür ediyor, bu ve benzeri çalışmalarının devamını temenni ediyoruz.